κρυπτοβραγχίδες

(cryptobranchidae). Οικογένεια κερκοφόρων αμφιβίων, ιθαγενή της Αμερικής και της Ασίας. Τα ζώα αυτά έχουν ογκώδες σώμα, κοντά και δυνατά πόδια και συμπιεσμένο κεφάλι. Ζουν αποκλειστικά μέσα στο νερό και δεν παύουν ποτέ να μεταμορφώνονται. Οι νεαρές προνύμφες τους έχουν εξωτερικά βράγχια, τα οποία κάποια στιγμή εξαφανίζονται και η αναπνοή –παρότι το ζώο έχει πνεύμονες– γίνεται κυρίως από το δέρμα. Τα βραγχιακά ανοίγματα κλείνουν τελείως στους κ. της Ασίας, αλλά μένουν συνήθως ανοιχτά σε πολλά αμερικανικά είδη. Ένα ακόμα χαρακτηριστικό των ζώων αυτών είναι η ανυπαρξία βλεφάρων. Την άνοιξη το αρσενικό καθαρίζει μια τρύπα κάτω από μια πέτρα, μέσα στην οποία το θηλυκό γεννάει αλυσίδες από αβγά. Στη συνέχεια, το αρσενικό περνάει πολλές φορές πάνω από αυτά και τα γονιμοποιεί, ενώ τα προσέχει μέχρι να μετατραπούν σε προνύμφες. Η οικογένεια αυτή αριθμεί δύο σύγχρονα γένη: το Cryptobranchus της Βόρειας Αμερικής και το Megalobatrachus ή Andrias της Ασίας, το οποίο είναι γνωστό ως μεγάλη σαλαμάνδρα και είναι τριπλάσιο σε μέγεθος από το πρώτο.